Subthema: in de groep en plusklas
Op de Damiaanschool Centrum (Zeist) is het onderwijs aan meer- en hoogbegaafde leerlingen volledig ingebed in het zorgbeleid, de signalering en het klassenmanagement. Het aanbod van de school is breed: verrijking in de groep, verrijking en coaching buiten de groep en een plusklas.
De Damiaanschool heeft al zo’n negen jaar beleid voor meer- en hoogbegaafde leerlingen. Over de aanleiding zegt Marije Paagman (verrijkingscoach, plusklasleerkracht en coördinator meer- en hoogbegaafdheid): ‘Onze school probeert zo passend mogelijk onderwijs te bieden voor zo veel mogelijk leerlingen. Toen we destijds merkten dat er kinderen ‘aan de bovenkant’ vastliepen, hebben we beleid voor het onderwijs aan meer- en hoogbegaafde leerlingen ontwikkeld.’
Schoolbrede afspraken
In de gele route biedt de leerkracht binnen de groep verrijking aan op het gebied van taal, rekenen of allebei. De leerlingen maken dit verrijkingswerk in hun eigen groep. Voor de leerlingen die nog meer uitdaging nodig hebben, is er een blauwe route. In deze blauwe route krijgen leerlingen een half uur per week instructie, begeleiding en uitleg buiten de groep. Hiervoor is een rt’er beschikbaar met veel expertise op het gebied van meer- en hoogbegaafdheid. De leerlingen die in de blauwe route taal én spelling hebben, gaan ook nog 1,5 uur per week naar de uitdaagklas, waar ze projectmatig werken.
Verrijking binnen de groep
Het beleidsplan bevat onder meer een stroomschema om te bepalen of een kind in aanmerking komt voor verrijking binnen de groep, verrijking en coaching buiten de groep of de plusklas. Voor de verrijking in de groep gebruiken leerkrachten bijvoorbeeld meesterwerk: de verrijking binnen de methode. De instructie die daarbij hoort, geven leerkrachten doorgaans zelf.
Verrijking en coaching buiten de groep
De leerlingen uit groep 3 t/m 8 die verrijkingswerk krijgen, komen wekelijks ongeveer drie kwartier à een uur bij Marije om aan hun verrijkingswerk te werken en gecoacht te worden. Dat is dus náást de tijd die zij in de reguliere groep zelfstandig aan hun verrijkingswerk besteden. Meestal werkt Marije met vijf à tien leerlingen tegelijk. In totaal coacht en begeleidt zij ongeveer vijftig leerlingen.
De inhoud van het verrijkingswerk kan heel divers zijn. Soms heeft het de vorm van een project, maar de school gebruikt bijvoorbeeld ook veel materiaal van het online platform Acadin en levelwerk van Eduforce. Marije legt uit: ‘In principe richt het verrijkingswerk zich op die aspecten die voor het kind nog lastig zijn, waar een verbeterslag te maken is. In mijn coaching besteed ik veel aandacht aan leren leren, mindset, de leerkuil en de taxonomie van Bloom.’
Plusklas
De Damiaanschool heeft ook twee plusklassen, waar leerlingen ongeveer één à anderhalf uur per week naartoe gaan. De plusklas is in beginsel voor kinderen die HB-getest zijn of een didactische voorsprong van minimaal een jaar hebben. Het gaat om kinderen die méér nodig hebben dan de verrijking binnen en buiten de groep.
Versnellen
In uitzonderingsgevallen kan een leerling ook versnellen. Marije: ‘Het belang van het kind staat altijd voorop. Versnellen kan de beste keus zijn als verrijken en verdiepen niet meer voldoende is, als een kind in zijn jaarlaag bij wijze van spreken niks meer te leren heeft. Voorwaarde is dat we inschatten dat de leerling in sociaalemotioneel opzicht meekan in een hoger leerjaar.’